Sevgi dili könüllərdə boy atan fidandır
Sinqapurda hava limanında bir problemin həlli
üçün əlaqədar məmurla söhbət edirdim. Necə oldusa, məmurun davranışları
ürəyimi sıxdı və öz-özümə türkcə iki kəlmə dedim: “söz anlamır”. Yanımda
dayanan gənc sərnişin mənim dediklərimi eşidən kimi türk dilində: “siz
türk dilini bilirsinizmi?” - deyə soruşdu. “Türkəm” dedim.
O da: “bir köməyə ehtiyacınız varmı? -
soruşdu. “Xeyr, ehtiyacım yoxdur, amma bu məmur öz işini əməlli-başlı
görə bilsə, çox məmnun olacağam”, - söylədim. O da gülərək: “Bilirəm,
siz əsəbiləşib türkcə deyindiniz, mən də sizin türk dilini bildiyinizi
öyrəndim”, - dedi. Bundan sonra söhbətimiz türkcə davam etdi.
İndoneziyadan olan bu gənc ölkəsindəki türk liseylərindən birinin
məzunudur və universitetdə oxuyurdu. Türkiyəyə səfər edib, türk dili
olimpiadalarından yaxından xəbərdardır və türklər haqqında da sevgi ilə
bəhs edirdi. İlk dəfə rast gəldiyim bu gənc ayrılarkən məni öz ölkəsinə
dəvət etdi və “gəlsəniz, sizi qonaq saxlamaq istəyirəm”, - dedi.
Əgər siz də tez-tez səyahət etsəniz, mənim yaşadığım bu vəziyyətə
bənzər mənzərələr yaşama ehtimalınız çox yüksək olar. Xüsusilə də, bu
günlərdə hər rəngdən və irqdən insanların türkcə danışmalarına şahid
olsanız, heç də təəccüblənməyin. Çünki onlar böyük ehtimalla türk dili
olimpiadalarında iştirak etmək üçün Türkiyəyə gələn məktəblilər,
müəllimlər və ya valideynlərdir.
Sizə zarafat gəlməsin, dünyanın 135 ölkəsindən “türk dili dostları”
öyrəndikləri sevgi dilində keçirilən yarışda iştirak etmək üçün
Türkiyəyə axın edirlər. Türk dili olimpiadasında məktəblilərin
oxuduqları şeir, mahnı, göstərdikləri xalq rəqsləri və digər görüntülər
türk dilinin onlar üçün yad, ögey bir dil olduğunu deyil, “sevgi və
barış dili” olduğunu və onların türk dilinə də, türk insanına da
sevgisini göstərir.
Bu il onuncusu keçirilən türk dili olimpiadalarında iştirak etmək
üçün gələn məktəblilərin öz ölkələrini tanıtmaq, təbliğ etmək üçün
gətirdikləri hədiyyələrə, sənət əsərlərinə, rəsmlərə və digər əşyalara
baxanda sanki özümü Birləşmiş Millətlər Muzeyində hiss edirdim. Hər bir
məktəbli özü ilə Türkiyəyə gətirdiyi və öz məmləkətinin rəmzi kimi
tanınmış əşya haqqında danışır, onun mahiyyətini, mənasını izah edir,
beləcə xalqların məişəti, həyat tərzi burada qaynayıb-qarışırdı. Bəzən
də bu cür əşyalar satılırdı. Hər şey bir tərəfə qalsın, bu yarışda
iştirak etmək üçün Türkiyəyə gələn 135 ölkə məktəbliləri bir-birinə öz
ölkəsi haqqında danışır, sevgilərini, rəğbətini ifadə edir və öz uşaq
dünyasının gələcəyə ünvanlanmış ümidlərini çatdırırdı. Bəli, bütün
bunlar məhz bu tədbirin türk dili olimpiadalarının önəmini ifadə edir.
Ən önəmlisi isə odur ki, bütün bu danışıqlar, ifadə olunan ümidlər,
sevgilər, dostluq, qardaşlıq təklifləri onların hamısının ortaq dili
olan türk dili vasitəsilə bir-birinə çatdırılır, türk dili sevgi dili,
barış dili olur. Öz ölkəsinin milli geyimində gələn qonaqlar isə həm
göründükləri, həm də söhbətləri ilə öz xalqını, öz mədəniyyətlərini
təbliğ etməyə çalışırlar. Hər il yüz minlərlə Türkiyə vətəndaşı
getmədiyi, gəzmədiyi, haqqında məlumatı olmadığı ölkələr, xalqlar
haqqında bu tədbirə gələn məktəblilər vasitəsilə çox şeylər öyrənirlər.
Minlərlə kilometr məsafə qət edərək, Türkiyəyə gələn bu şagirdləri
valideynlər o fədakar müəllimlərə etibar etmişlər.
Türk dili olimpiadalarında Azərbaycanın yeri bir başqadır. Hər il
olduğu kimi, bu il də türk dili olimpiadaları sərgiləri arasında
Azərbaycan bölməsi xüsusi yerə sahibdir. Hər gün 600 mindən çox insan bu
sərgiləri ziyarət edir və Azərbaycan stendinin önünə gələnlər “qardaş
ölkə” deyərək, hər şeyə daha yaxından diqqət yetirir və sevgi ilə,
rəğbətlə tamaşa edirlər. 135 ölkənin hər birinin öz bölməsi var və bu
bölmələr arasında Azərbaycan bölməsinin müsbət mənada kəskin fərqləndiyi
ilk baxışdan diqqəti çəkir. Azərbaycanın tarixi ünvanlarının maketləri,
rəsmləri bu yurdun sahib olduğu dəyərlər haqqında geniş məlumat verir.
Şənbə günü saat 14.00-da başlayan Azərbaycan Kültür Şöləni isə sona qədər minlərlə tamaşaçı tərəfindən alqışlarla izlənildi.
“Çağ” Öyrətim İşlətmələrinin dəvəti ilə Azərbaycandan Türkiyəyə gələn
media nümayəndələrinin tərkibində biz bu həyəcanı yaxından gördük və
yaşadıq. “Çağ”ın dəvəti ilə çox sayda millət vəkilləri, mədəniyyət və
elm xadimləri, müxtəlif təbəqələrə aid dəyərli adamlar İstanbula
gəlmişdilər və Azərbaycan Kültür Şölənini böyük coşqu və duyğu ilə
izlədilər. Biz orada istanbulluların Azərbaycan mədəniyyətini,
musiqisini necə ürəkdən alqışladığının şahidi olduq. Bu səbəblə də “Çağ”
Öyrətim İşlətmələrinə ən səmimi təşəkkürlərimizi çatdırırıq.
Biz bilirik ki, bir ölkənin tanınması təkcə dövlətin işi deyil, hər
bir vətəndaş və ya təşkilat öz ölkəsinin təbliği və sevilməsi üçün
əlindən gələn işləri görməlidir. Azərbaycandan türk dilləri
olimpiadalarına qatılan məktəblilər bu ölkəni tanıtdırdıqları və
sevdirdikləri üçün hər yerdə alqışla qarşılandılar. Bu sevgi siyasi və
ya iqtisadi marağı olmayan, bir-birilərini və ölkələrini təmənnasız
sevən məsum uşaqların unuda bilməyəcəyi və ömür boyu yaddaşlara yazılan
bir sevgidir. Bu sevginin meyvələri ola bilsin ki, bu gün görünməsin,
amma əmin olun ki, illər sonra siz, ya övladlarınız mütləq o sevgini
görəcəksiniz. Bəlkə bir Sakit okean ölkəsində, bəlkə Afrika çöllərində,
bəlkə buzlaqlarla örtülmüş bir ölkədə, bəlkə meşənin ortasındakı kiçik
bir şəhərdə, bəlkə də, heç ağlınıza gəlməyən bir yerdə. Amma mütləq bir
gün bu sevgi ilə qarşılaşacağınıza əmin ola bilərsiniz. s.unal@zaman.az
