Nazir Ehmed Davudoğlu: “Heç bir fitne Türkiye ile Azerbaycanı bir-birinden ayıra bilmeyecek”
Onlar bu veteni, veten etmek üçün qan tökdüler, sizler ise bu vetenin dünyada nüfuzunu qaldırmaq üçün biliyinizi axıdacaqsınız
Ölkemizde seferde olan Türkiyenin xarici işler naziri Ehmed Davudoğlu resmi görüşlerden sonra Qafqaz Universitetinde müellim ve telebeler qarşısında Türkiye-Azerbaycan elaqeleri, müasir dövrde tehsilin ehemiyyeti, beynelxalq ve regional meselelerde Türkiyenin tutduğu mövqe ve s. mövzularda çıxış edib. Türkiye resmisi bezen kövrek maqamlara da toxunub: “1918-ci ilde Türkiyeden gelib azerbaycanlı qardaşları ile beraber döyüşenlerle bu gün bu universitetde oxuyanların talelerinin eyni olduğunu düşünürem. Onlar Azerbaycanı qorumaq üçün cebhede döyüşdüler, siz ise güclü bir Türkiyeni, güclü bir Azerbaycanı qurmaq üçün laboratoriyalarda, universitetlerde çalışacaqsınız. Onlar bu veteni, veten etmek üçün qan tökdüler, sizler ise bu vetenin dünyada nüfuzunu qaldırmaq üçün biliyinizi axıdacaqsınız. Nece ki, sizin babalarınız bu veten üçün çiyin-çiyine mübarize etdiler, sizler de qarşıdakı yüz ilde bir medeniyyeti dünyaya tanıtmaq üçün sey göstermelisiniz. Soyuq müharibe zamanlarında biz ayrı düşdük. Ayrılıq mahnıları oxundu. Artıq bu uzun ayrılıq zamanları bitdi. Bundan sonra heç bir vaxt, heç bir fitne ve heç bir qrup Türkiye ile Azerbaycanı bir-birinden ayıra bilmeyecek”
”Qafqaz Universıtetinin deyerli rektoru, hörmetli meslekdaşlarım ve sevgili telebeler. Her şeyden evvel sizleri sevgi ve hörmetle salamlayıram. Anadolunun her köşesinden sizlere salamlar ve sevgiler getirmişem. Bir az evvel rektorun da behs etdiyi kimi, Azerbaycanla Türkiye arasında hem qardaşlıq, hem de strateji ortaqlıq elaqelerimiz var. Bir de gözel adet-enenemiz var ki, kim vezifeye gelirse-gelsin ilk ziyareti bir-birine, qardaş ölkeye edir. Men de ilk resmi ziyaretimi Şimali Kipr Türk Respublikasından sonra Azerbaycana etdim. Son üç heftede bir çox ölkeye, beynelxalq tedbirlerde iştirak etmek üçün seferler etdim, amma Azerbaycana iki defe geldim. İki hefte içinde bu ikinci seferimdir. Bildiyiniz kimi, iki hefte evvel cenab Baş nazirle sefere gelmişdim. Menim evim İstanbulda, iş yerim ise Ankaradadır. Cenab Baş nazirle Azerbaycana geldikden sonra müxtelif beynelxalq tedbirlerde iştirak etdim ve öz evime getmeden, 15 günden sonra yeniden buraya sefer etmek mene qismet oldu. Bu gün sefer proqramım olduqca gergin keçdi, çünki ilk resmi seferim idi. Cenab Prezidentle, Meclis Sediri ve heyetlerarası görüşlerimiz oldu. Amma Qafqaz universitetinden devet geldiyi zaman bundan imtina ede bilmezdim. Çünki bir müellim üçün en gözel yer Universitet salonları ve ders otaqlarıdır. Ona göre de mene “yorularsınız” deyildiyi zaman, men “xeyr, eksine, bu menim yorğunluğumu çıxarır”, dedim.
Veteni veten etmek üçün...
Seher proqramımıza şehidlerimizi ziyaretle başladıq. Hem 1989-90-cı il hadiselerinde, hem Qarabağda şehid olan azerbaycanlı qardaşlarımızı, hem de Anadoludan gelib Nuru Paşanın rehberliyi altında Azerbaycan üçün döyüşen şehidlerimizi ziyaret etdik. Konyadan, Trabzondan, Çorumdan, Kosovadan, Qüdsden, Livandan bu torpaqlara, buranı özlerine veten bilerek gelen şehidlerimizi ziyaret etdik. O müharibelerde Konyadan, Trabzondan, Vandan, Zonquldaqdan gelib genceli, naxçıvanlı, şekili, qarabağlı qardaşları ile beraber döyüşenlerle bu gün burada, bu universitetde oxuyan, Türkiyenin müxtelif bölgelerinden -İstanbuldan, Ankaradan, Yozqatdan gelib genceli, şekili, bakılı qardaşları ile beraber oxuyanların talelerinin eyni olduğunu düşünürem. Onlar Azerbaycanı qorumaq üçün cebhede döyüşdüler. Siz ise güclü bir Türkiyeni, güclü bir Azerbaycanı qurmaq üçün laboratoriyalarda, universitetlerde ve iş heyatında çalışacaqsınız. Hedef eynidir. Onlar bu veteni, veten etmek üçün qan tökdüler, sizler ise bu vetenin dünyada nüfuzunu qaldırmaq üçün biliyinizi axıdacaqsınız. Bu hamımızın keçmişe, atalarımıza, babalarımıza ödeyeceyimiz bir borcdur. Göresen o zaman onlar azerbaycanlı qardaşları ile çiyin-çiyine döyüşerken, nevelerinin bu gün universitetlerde el-ele olacaqlarını fikirleşseydiler ne hiss ederdiler? Eminem ki, onlar bu gün sizin bir yerde olduğunuzu hiss edirler. Çünki bizim üçün şehidler ölmez. Emin olun ki, sizin el-ele vererek gördüyünüz bütün işlerden onların xeberi vardır. Her zaman xarici siyasetden danışırıq. Amma men burada universitetlerin ehemiyyetinden danışmaq isteyirem. Her kesin universitete daxil olmaqda meqsedi gözel heyat qurmaqdır. Bu tamamile tebiidir ve her kesin insani haqqıdır. Amma bir de aid olduğunuz cemiyyete qarşı borcunuz var. Şexsi planlarınız ölkenizle bağlı isteklerinizle üs-üste düşmelidir. Universitetlerin üç esas meqsedi vardır. Birincisi, sizleri yaxşı peşe sahibi etmek. İkincisi ise, sizlere beynelxalq deyerleri mükemmel öyretmek. Üçüncüsü ise, milli deyerlere bağlı olmanızı temin etmek. Nece ki, Oksford ve Kembric universitetleri hem beynelxal deyerlere sahib olan mezunlar yetişdirir, hem de bir ingilis ziyalısı formalaşdırır ve onlar ingilis deyerlerinin daşıyıcıları olur. Bizim Universitetlerin mezunları da aid olduqları deyerlerin daşıyıcıları olmalıdırlar.
Tariximiz kimi, geleceyimiz de bir olacaq...
Qafqaz Universitetinden mezun olduqdan sonra haraya gedersiniz-gedin size baxanlar arxanızda 100 milyonluq bir türk toplumunu, İslam dünyasını görecekler. Bu medeniyyeti bezen Füzulinin beyitlerinde, bezen Mesnevide, bezen de Memar Sinanın tikdiklerinde hiss edirler, amma bu deyerleri sizlerde de keşf etmelidirler. Bu baxımdan, Qafqaz Universitetinin esas vezifesi sizleri tekce peşe sahibi etmek deyil, eyni zamanda türk medeniyyetinin daşıyıcısını, geleceyin ziyalısını yetişdirmekdir. Nece ki, sizin babalarınız bu veteni müdafie etmek üçün çiyin-çiyine mübarize etdiler, sizler de qarşımızdakı yüz ilde bir medeniyyeti bütün dünyaya tanıtmaq üçün sey göstermelisiniz. Soyuq müharibe zamanlarında biz ayrı düşdük. Ayrılıq mahnıları oxundu. Artıq bu uzun ayrılıq zamanları bitdi. Bundan sonra heç bir vaxt, heç bir fitne ve heç bir qrup Türkiye ile Azerbaycanı bir-birinden ayıra bilmeyecek. Bizim dilimiz bir, adet-enenemiz bir, milletimiz bir, yaşadığımız şeherlerin teneffüs etdiyimiz havası bir. Bütün bunlara bağlı olan tariximiz nece beraberdise, geleceyimiz de bu cür beraber olacaq. Bunların qarantiyası ise sizlersiniz, biz deyilik. Bizler - iki ölkenin liderleri, idare edenleri, nazirleri, baş nazirleri olaraq sizlerin önünü aça bilerik. Biz bu dövrde Azerbaycan-Türkiye elaqelerini en sağlam temeller üzerinde inşa edeceyik. Amma siz o temeller üzerinde böyük bir gelecek quracaqsınız. İki ölke arasında problem yaratmağa çalışanlar ola biler. Ne qeder ki, Qafqaz Universiteti kimi türkiyeli ve azerbaycanlı qardaşların beraber olduğu tehsil ve medeniyyet ocaqları mövcuddur, pis niyyet sahibleri heç vaxt öz meqsedlertine çata bilmeyecekler.
Azerbaycan bizim üçün eziz veten torpağıdır
Türkiye sıradan bir dövlet deyildir. Türkiye uzun iller etrafındakı cemiyyetler, toplumlar üçün bir sığınacaq, ümid yeri olmuşdur. Bu gün tekce onlar üçün deyil, afrikalılar üçün de ümid yeridir. Ona göre de Türkiye bütün düşmenlerini çatladaraq, 151 sesle BMT-nin Tehlükesizlik Şurasına üzv seçildi. Bu, o demekdir ki, dünyada 151 dövlet Türkiyenin edaletine, merhemetine etibar edir. Tekce bizim etrafımızda olan ölkeler deyil, Afrika ölkeleri, Latın Amerikası ölkeleri de bize ses verdiler. Çünki onlar bilirler ki, ne zaman bir yerde ehtiyac olubsa, Türkiye tereddüd etmeden oraya yardım edib. Eyni zamanda, Azerbaycan da adi bir ölke deyildir. Azerbaycan dediyimiz bu torpaqlar bizim üçün eziz veten torpaqlarıdır. Azerbaycan Qafqazdan, Orta Asiyadan Anadoluya doğru dartılan bir oxun en strateji halqasıdır. Bezileri bizim Avropa Birliyi ve Afrika ile olan elaqelerimizi Orta Asiya ile olan elaqelerimize zidd hesab edir. Men o zamanlar bu elaqeleri ox ve yaya benzetmişdim. Yayı ne qeder çox darta bilersiniz, oxu da bir o qeder uzağa atarsınız. Yayı Azerbaycan üzerinden Orta Asiyaya teref ne qeder çox dartarıqsa, oxu Avropaya doğru bir o qeder uzağa ata bilerik. Bizim üçün Türkiye-Azerbaycan elaqeleri Avrasiyanın yayıdır, Avrasiyanın dayaq nöqtesidir, baş veren proseslerin merkezidir. Biz Azerbaycan ve Türkiye arasındakı strateji ortaqlığı Avrasiya münasibetlerinde en önemli meqam hesab edirik.
2030-cu ili indiden düşünün...
Men 1970-ci illerde Türkiyede Universitetde oxuduğum zaman ciddi qarışıqlıqlar var idi. Bir gün evde kitab oxuyurdum. Tanışlarımdan biri gelib mene dedi ki, sabah universitetde etiraz aksiyaları olacaq, sen bele bir veziyyetde nece kitab oxuya bilirsen? O vaxt 20 yaşım olardı. Dedim ki, men 40 yaşımda olacaq bir dünya üçün oxuyuram. İndi ise sizler 2025, 2030-cu iller üçün yetişmelisiniz. Tekce universiteti bitirdikden sonra peşe sahibi olmaqla kifayetlenmeyin. 2030-cu ilde Azerbaycan ne cür Ehmedler, Ayşeler, Rüstemler, Ramizler, Fatmalar isteyir, onları fikirleşin. 2030-cu ildeki Azerbaycan bugünkü Azerbaycan olmayacaq. Artıq 100 illik bir dövrü planlamayan cemiyyetlerin yaşamaq şansları yoxdur. Sizlere meslehetim odur ki, 2030-cu ili indiden düşünün. Siz indiden fikirleşin ki, 2030-cu il üçün indiden heybeme neleri qoymalıyam, biliyimi ne cür artırmalıyam. Bir şeyi unutmayın: Özünüze güvenmelisiniz. Özüne güvenmeyen bir adam ne qeder böyük imkanlara sahib olursa-olsun başqasından hörmet görmeyecek. Özüne güvenmeyen birine başqaları da hörmet etmez. Bir de bir şeyi heç vaxt ağlınızdan çıxartmayın. Bir-birinizle dost olun. Eger Türkiyeden gelmisense, özüne bir azerbaycanlı qardaş seç, azerbaycanlısansa, özüne bir türk qardaş seç. Men son olaraq demek isteyirem ki, bura gelende sizlere Türkiyeden salamlar getirdiyimi demişdim ve sizin salamlarınızı da Türkiyeye aparacağam. Amma bir şeyi de aparmaq isteyirem. Burada Qafqaz Universitetinde ele gencler gördüm ki, artıq Azerbaycandan da, Qafqazdan da, Türkiyeden de emin ola bilersiniz, gelecek onların çiyinleri üzerinde daha parlaq olacaq, deye sizin sözünüzü aparmaq isteyirem”.
www.zaman.az
