İki teessürat:Gülçöhre ve Asiya
Bazar günü seher belece qarışıq düşüncelere daldığım bir vaxtda dostum İsa Hebibbeyli zeng etdi ve meni Naxçıvan Dövlet Universitetinin özfealiyyet kollektivinin ifasında "Arşın mal alan"a baxmağa devet etdi. Tamaşa saat 3-de Semed Vurğun adına Rus Dram teatrında olacaqdı. Planetar miqyaslı "Evrovision" teessüratları bitmemiş ucqar Naxçıvandan gelmiş özfealiyyete tamaşa etmek perspektivi mene o qeder de celbedici görünmedi. (Düzdür, Naxçıvan bizim qedim medeniyyet beşiyimizdir, amma bu lap çoxdan olmuşdur, indi her şeyin merkezi Bakıdır.) Sözün düzü, men heç akademik kollektivlerin peşekar ifasını dinlemek üçün de vaxt tapa bilmirem, o ki qala eyaletden gelmiş özfealiyyetin çıxışına! Amma İsa müellimin xetrini de qırmaq istemedim.
Her halda getdim ve heç gözlemediyim bir menzere ile qarşılaşdım.
"Arşın mal alan"a men tebii ki, çox baxmışam. Film variantlarına da, tamaşalara da. Amma sözün düzü, heç vaxt bu derecede tesirlenmemişdim. Bilmirem, bugeceki millilik axtarışından sonra mehz istediyim, ehtiyacım olan bir musiqi bexş edildiyine göremi, yoxsa mene doğma olan universitet heyatının bir parçası olduğuna göremi?...
Bu tamaşaya baxdıqca gece müsabiqede qazandığımız üçüncü yerden memnunluq hissim yavaş-yavaş itmeye başladı. Bele böyük, bele möhteşem bir musiqi medeniyyeti olan xalqın birincilik iddiası mene daha tebii göründü. (Lakin Qerbi teqlid etmekle üçüncü yer qazanmaq özü de böyük nailiyyetdir.)
Menim heyretim tekce Üzeyir beyin bu misilsiz senetine daha bir heyranlıqdan ireli gelmirdi. Bu heyretin sebebkarları Naxçıvan Universitetinin telebe özfealiyyeti idi. Eslinde, buna özfealiyyet demek düzgün olmazdı. Onların çıxışı daha tebii, daha canlı ve daha tesirli idi. Salonla sehne arasında sessiz-sözsüz bir rabite, doğmalıqdan doğan eks-elaqe var idi. İstedim dönüb İsa müellimden soruşum ki, yeni sizin universitetin nezdinde konservatoriya var? Axı, diqqeti celb eden ancaq telebe semimiyyeti, genclik teraveti deyildi; açıq-aşkar bir peşekarlıq da hiss olunurdu.
"Arşın mal alan"da ölkemizin en meşhur, sayılıb-seçilen senetkarları çıxış edibler. Fatma Mehreliyevadan ve Sefure İbrahimovadan sonra Telli obrazının bu seviyyede yaradıla bileceyini indi de tesevvürüme sığışdıra bilmirem. Hele Gülçöhrenin ariyaları, yetkin sehne maneraları, genclikle peşekarlığın üzvi vehdeti! Düzü, tamaşa başlayanda Gülçöhre diqqeti gözelliyi ile celb etmirdi. Tamaşa boyu perdeden perdeye, sehneye her yeni çıxışında Gülçöhre o qeder gözelleşdi ki, "Evrovision"dakı hadiseler de, ele lap Hadise özü de kölgede qaldı.
Men bu teessüratlarımı neye göre qeleme alıram? Kimse düşüne biler ki, "Evrovision"dakı uğurlarımız haqqında yazılması tebiidir ve bu barede hele çox danışırılacaqdır. Amma meni yazmağa vadar eden mehz telebelerin çıxış oldu. Bütövlükde tehsil sisteminin cansıxıcı test hazırlıqları içerisinde çox solğun göründüyü bir vaxtda, telebelerin ders ve imtahandan başqa zengin medeni heyat yaşaya bilmedikleri bir şeraitde Naxçıvan Dövlet Universiteti ile Qafqaz Universitetinin keçirdiyi görüşler, telebe-müellim kollektivlerinin uzaq mesafeleri qet ederek bir-birine qonaq gelmesi, hem de eliboş yox, bele yüksek bedii yaradıcılıq töhfesi ile gelmesi çox elametdar bir haldır. Ve men düşündüm ki, yaxın gelecekde ölkemizin herterefli uğurları telebe heyatında da özünü gösterecekdir. Artıq ilk işartıları göz qabağındadır. Beli, ancaq minlerle gencin bedii yaradıcılıq potensialının üze çıxarılacağı bir zamanda biz dünya müsabiqelerine de mehz milli medeniyyetimiz zemininde çıxmaq ezmi elde edeceyik.
Her halda getdim ve heç gözlemediyim bir menzere ile qarşılaşdım.
"Arşın mal alan"a men tebii ki, çox baxmışam. Film variantlarına da, tamaşalara da. Amma sözün düzü, heç vaxt bu derecede tesirlenmemişdim. Bilmirem, bugeceki millilik axtarışından sonra mehz istediyim, ehtiyacım olan bir musiqi bexş edildiyine göremi, yoxsa mene doğma olan universitet heyatının bir parçası olduğuna göremi?...
Bu tamaşaya baxdıqca gece müsabiqede qazandığımız üçüncü yerden memnunluq hissim yavaş-yavaş itmeye başladı. Bele böyük, bele möhteşem bir musiqi medeniyyeti olan xalqın birincilik iddiası mene daha tebii göründü. (Lakin Qerbi teqlid etmekle üçüncü yer qazanmaq özü de böyük nailiyyetdir.)
Menim heyretim tekce Üzeyir beyin bu misilsiz senetine daha bir heyranlıqdan ireli gelmirdi. Bu heyretin sebebkarları Naxçıvan Universitetinin telebe özfealiyyeti idi. Eslinde, buna özfealiyyet demek düzgün olmazdı. Onların çıxışı daha tebii, daha canlı ve daha tesirli idi. Salonla sehne arasında sessiz-sözsüz bir rabite, doğmalıqdan doğan eks-elaqe var idi. İstedim dönüb İsa müellimden soruşum ki, yeni sizin universitetin nezdinde konservatoriya var? Axı, diqqeti celb eden ancaq telebe semimiyyeti, genclik teraveti deyildi; açıq-aşkar bir peşekarlıq da hiss olunurdu.
"Arşın mal alan"da ölkemizin en meşhur, sayılıb-seçilen senetkarları çıxış edibler. Fatma Mehreliyevadan ve Sefure İbrahimovadan sonra Telli obrazının bu seviyyede yaradıla bileceyini indi de tesevvürüme sığışdıra bilmirem. Hele Gülçöhrenin ariyaları, yetkin sehne maneraları, genclikle peşekarlığın üzvi vehdeti! Düzü, tamaşa başlayanda Gülçöhre diqqeti gözelliyi ile celb etmirdi. Tamaşa boyu perdeden perdeye, sehneye her yeni çıxışında Gülçöhre o qeder gözelleşdi ki, "Evrovision"dakı hadiseler de, ele lap Hadise özü de kölgede qaldı.
Men bu teessüratlarımı neye göre qeleme alıram? Kimse düşüne biler ki, "Evrovision"dakı uğurlarımız haqqında yazılması tebiidir ve bu barede hele çox danışırılacaqdır. Amma meni yazmağa vadar eden mehz telebelerin çıxış oldu. Bütövlükde tehsil sisteminin cansıxıcı test hazırlıqları içerisinde çox solğun göründüyü bir vaxtda, telebelerin ders ve imtahandan başqa zengin medeni heyat yaşaya bilmedikleri bir şeraitde Naxçıvan Dövlet Universiteti ile Qafqaz Universitetinin keçirdiyi görüşler, telebe-müellim kollektivlerinin uzaq mesafeleri qet ederek bir-birine qonaq gelmesi, hem de eliboş yox, bele yüksek bedii yaradıcılıq töhfesi ile gelmesi çox elametdar bir haldır. Ve men düşündüm ki, yaxın gelecekde ölkemizin herterefli uğurları telebe heyatında da özünü gösterecekdir. Artıq ilk işartıları göz qabağındadır. Beli, ancaq minlerle gencin bedii yaradıcılıq potensialının üze çıxarılacağı bir zamanda biz dünya müsabiqelerine de mehz milli medeniyyetimiz zemininde çıxmaq ezmi elde edeceyik.
S. XELİLOV
http://www.525.az/new/2009/05/19/read=43077