Bir il Bextiyarsız
Türk dünyasının görkemli şairi Bextiyar Vahabzadenin ebediyyete qovuşmasından bir il ötür. Onun vefatı tekce Azerbaycanı deyil, bütün türk dünyasını sarsıtdı. Çünki Bextiyar Vahabzade hem zengin yaradıcılığı, hem de ictimai fealiyyeti ile xalqının istiqlal mücahidine ve türk dünyasının birlik carçısına çevrilmişdi. O, bu yolda ömrünü qoydu.
“O, xalqı üçün özünü şam kimi eritdi”
1Srağagün Dövlet Genc Tamaşaçılar Teatrında xalq şairi Bextiyar Vahabzadenin xatiresine hesr edilmiş “Milletin Bextiyarı” adlı anma gecesinde onun Veten, millet, türk dünyası qarşısındakı böyük xidmetleri bir daha yada salındı. Azerbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) ve “Dialoq Avrasiya” Platforması (DA) Azerbaycan Milli Komitesinin birge teşkilatçılığı ile düzenlenen tedbirde professor Nizameddin Şemsizade dedi: “İstiqlal şairimiz Bextiyar Vahabzadenin ölümünden bir il keçib. Amma bu bir il onu bize daha da yaxınlaşdırdı. Onun milli-menevi fikir tariximizdeki obrazı daha ezemetli göründü”. Bextiyar Vahabzadenin 65 illik yaradıcılığında daim mensub olduğu xalqın içinde olduğunu, elini xalqın elinden heç zaman üzmediyini, milletin sevinc ve kederini poetik dille ifade etdiyini vurğulayan N. Şemsizade onun bu millete nece yaşamağı, nece yanmağı öyretdiyini ve özünü de bu yolda şam kimi eritdiyini dedi. Nizameddin müellim elave etdi ki, o, min ilden çox poetik eneneleri olan Azerbaycan poeziyasının XX esrdeki layiqli davamçısı oldu, felsefi intellektual poeziyanın önünde getdi, sovetlerin qılıncının dalının da, qabağının da kesdiyi illerde üreyinin hökmü ile “Gülüstan”ı yazdı. İki yere parçalanmış Azerbaycanın tarixi faciesini dile getirdi: “Bir sözle, o, XX esrde Azerbaycan poeziyasını özünemexsus yolla aparan bir senetkar oldu. Şairin azerbaycançılıq mefkuresi ile derinden bağlı olan ve milli özünüderke çağıran eserleri edebiyyatımızın inkişafına çox deyerli töhfelerdir”.
“Xalqını hemişe önde görmek isteyirdi”
“Böyük senetkarların doğum tarixleri olur, ölüm tarixleri olmur; Bextiyar Vahabzade de bele şexsiyyetlerdendir”,- sözleri ile çıxışına başlayan AYB-in sedri, xalq yazıçısı Anar dedi ki, o, şeirlerinin birinde yazırdı ki, sen gerek baharın gelişini qaranquşdan, torpaqdan evvel duyasan. Şair bu fikri ile Azerbaycanın siyasi baharının da geleceyini proqnozlaşdırmışdı: “Bextiyar Vahabzade arzuladıqlarını - Azerbaycanın müsteqilliyini, Türkiye-Azerbaycan qardaşlığını gördü. Bu menada o, heqiqeten de, bextiyar şairdir”. O melum dehşetli günlerde başsız qalmış parlamentin etiraz yığıncağını keçirmeye teşebbüs göstermesini, buna nail olmasını, bu yolla da Azerbaycan xalqının haqq sesini dünya ictimaiyyetine çatdırmasını da xatırlatdı, onu hem de feal ictimai xadim olduğunu bildirdi. Daha sonra şairin türk dünyasının birliyi uğrunda mücadilesinden söz açan Anar onun bu dünyada hemişe hörmetle yad olunacağını vurğuladı.
Azerbaycanda Atatürk Merkezinin rehberi, AMEA-nın müxbir üzvü, Milli Meclisin medeniyyet meseleleri komitesinin sedri, DAP-ın Azerbaycan Milli Komitesinin sedri Nizami Ceferov Bextiyar Vahabzadenin, sadece, şeir yazmadığını, öz fikrini ruhi ve idrakı ile ifade etdiyini vurğuladı: “O, ruhu etibarı ile üsyançı idi, sözün yaxşı menasında, milletçi idi. O, öz milletini hemişe önde geden milletlerin arasında görmek isteyirdi. Bu istiqametde çalışırdı. O, ana dilinin saflığı uğrunda mübariz oldu. Bu yoldan dönmez oldu”. Daha sonra: “Bextiyar müellimde qeribe duyğu var idi”, - deyen Nizami Ceferov onun neyin uğrunda mübarize apardığını yaxşı derk etdiyini ve bu mübarizelerden qalib çıxacağına emin olduğunu dile getirdi.
“O, Türkiyeni Azerbaycan qeder sevirdi”
Türkiyenin Azerbaycandakı sefiri Hulusi Kılıç Bextiyar Vahabzadeni millet qehremanı adlandırdı ve şairle son görüşünden söz açdı. DAP-ın hemsedri Harun Tokak Bextiyar Vahabzadenin yalnız Azerbaycanın, türk dünyasının şairi olmadığını, onun dünyevi bir senet adamı olduğunu vurğulamaqla yanaşı, bir gileyini de dile getirdi: “Ne yazıq ki, biz onları hele de dünyaya yeterince tanıda bilmemişik. Bextiyar Vahabzade bütün dünyada tanınmağa layiqdir. Bu istiqametde türk yazarları da ellerinden geleni esirgemeyecekler”. Harun Tokakın sözlerine göre, Türkiyede Mehmet Akif Ersoy kimi sevilen Bextiyar Vahabzadenin bu memlekete sevgisi bambaşqa olub. Harun bey bele tedbirlerin Türkiyede de teşkil olunacağını söyledi.
Türkiye Böyük Millet Meclisinin (TBMM) deputatı, Türkiye-Azerbaycan Dostluq Qrupunun rehberi Mustafa Kabakçı da Bextiyarı türk dünyasının şairi kimi xarakterize etdi. TBMM-in millet vekili Mehmet Müezzinoğlu ise: “Önemliler gelib geder”, - dedi, - lakin deyerliler qalar. Bextiyar deyerli olmağı bacardı. Onun bütün eserlerinde Veten, ana, türk dünyası ana xett teşkil edir”. Egey Universitetinin professoru Yavuz Akpınar da öz çıxışında Bextiyar sevgisinin temel prinsiplerinden söz açdı.
Xalq şairi Zelimxan Yaqub son bir ilde Bextiyar Vahabzadenin adının ebedileşdirilmesi istiqametinde görülen işlerden söz açmaqla yanaşı, onun hele sağlığında heykelleşdiyini bildirdi: “Ona göre ki, Füzuliden heyret, Sabirden qeyret, Semed Vurğundan qüdret alan söz ustadı köke, yaddaşa, tarixe, saza, muğama, milli şüura, milli yaddaşa, Turana addımlayan yolda genclere düzgün istiqamet gösterirdi. O, doğulandan ölene kimi “Türkiye”, “Veten”, “Ana dilim” dedi. Deye-deye yandı, yandırdı. Şam kimi eridi, eritdi...”. Çıxışını ise bu sözlerle tamamladı: “Gelende bir elde doğulan Bextiyar, gedende bu dünyanın Bextiyarı kimi getdi”.
Anım gecesinde Bextiyar Vahabzadenin eserlerinden parçalar seslendirildi, müğenniler - Azerini ve Ertoğrul Erkişinin ifalarında onun sözlerine yazılmış mahnılar ifa edildi.
QVAMİ MEHEBBETOĞLU, REŞAD ZALOV13.02.2010
